ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ჰუმანიტარულ მეცნიერებათა ფაკულტეტის სამეცნიერო ჟურნალი სტუდენტური წელიწდეული ჰუმანიტარული კვლევები
პირის ნიშანთა გამოხატვის თავისებურებანი გარეკახურ კილოკავში [გამოუქვეყნებელი მასალების მიხედვით]
ქართული ენის დიალექტებს შორის ერთ-ერთი საინტერესო თავისი ფონეტიკური, მორფოლოგიური და სინტაქსური თავისებურებებით არის კახური დიალექტი. ამას განაპირობებს, ერთი მხრივ, მისი ტერიტორიული სიახლოვე ქართლის ცენტრალურ ნაწილთან და, მეორე მხრივ, თვით სალიტერატურო ენის მზარდი ზეგავლენა კახურ მეტყველებაზე. ამიტომ ნებისმიერი დიალექტური ჩანაწერი, მით უმეტეს - გამოუქვეყნებელიმეტრიკული დროის ენობრივი ასახვა მეგრულ ხალხურ ზღაპრებში
მარიამ ხუბუნაიადროის ათვლა ადამიანმა გაჩენის დღიდან დაიწყო. დრო ერთია და ერთიანია, თუმცა ადამიანი მას ანაწევრებს; დროის დანაწევრება ადამიანის მიერ გარემოსთან კომუნიკაციის ერთ-ერთი გამოხატულებაა. თავდაპირველად ხალხის ცნობიერებაში დროის დაზუსტება ციური სხეულების ან მკაცრი პერიოდულობით განმეორებადი ბუნებრივი მოვლენების საშუალებით ხდებოდა, საუკუნეების შემდეგისტორიული თხზულებების როლი ქართული საერო ლიტერატურის ჩამოყალიბებაში
ისტორიული თხზულებები აღწერენ კონკრეტულ ისტორიულ მოვლენას, მეფის ცხოვრება-მოღვაწეობას, ერთ კონკრეტულ ეპოქას. საყურადღებოა ქართული ისტორიოგრაფიის განვითარების გზა, განსაკუთრებით XI -XII საუკუნეებში დაწინაურდა ქართული ისტორიოგრაფია. XI საუკუნეში იწერება ისეთი ისტორიული თხზულებები, როგორებიცაა: ,,მატიანე ქართლისაი’’, სუმბატ დავითის ძის ,,ბაგრატიონთა გვარის ისტორია’’,„ვეფხისტყაოსანი“ და აღმოსავლური სამყარო
შოთა რუსთაველის „ვეფხისტყაოსანში“ აღმოსავლური სამყაროს გავლენების კვალი მრავლადაა. ის იგრძნობა ქალაქებისა და ქვეყნების სახელწოდებებში, პერსონაჟთა სახელებში, რაც არაერთგზის ყოფილა კვლევის საგანი. მაგ. საკმაოდ ბევრჯერ არის პოემაში ნახსენები „არაბეთი“ და „ინდოეთი“, მაგ.„იყო არაბეთს როსტევან, მეფე ღმრთისაგან სვიანი...“ [რუსთაველი,1992,გვ.14;]„დღეს შენ ხარ მეფესაფირალო მოძრაობა გურიაში (XIX-XX სს.)
პროტესტის გამომხატველი ფორმა, რომელმაც გურიაში XIX-XX საუკუნეებში იჩინა თავი, ქართულ ისტორიოგრაფიაში ცნობილია ,,ფირალობის“ სახელით. ფირალების ასპარეზზე გამოჩენა პირდაპირ კავშირშია იმ სოციალურ და პოლიტიკურ ცვლილებებთან, რომელიც საქართველოს მეფის რუსეთის დროს შეეხო. ჩვენთვის კარგად არის ცნობილი, რომ სოციალური პროტესტის ისეთი მწვავე ფორმა, როგორიც ფირალობა იყო, მხოლოდსაქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის დამფუძნებელი კრების ქალი წევრები
მართალია, საქართველოს პირველმა რესპუბლიკამ სულ რაღაც 1028 დღე იარსება [1918 წლის 26 მაისიდან - 1921 წლის 17 მარტამდე], თუმცა ეს ერთი შეხედვით მცირე დრო ქართული სახელმწიფოსთვის მნიშვნელოვანი და ფასდაუდებელი ცვლილებების მომტანი აღმოჩნდა. არსებობის სამი წლის მიუხედავად, პირველმა ქართულმა სახელმწიფომ, რომელიც თავისი შინაარსით უდავოდ, დემოკრატიულ ღირებულებებზე აღმოცენებული იყო,აბაზა მეჰმედ ფაშა (1576-1634)- ოსმალეთის იმპერიის აფხაზი პოლიტიკური მოღვაწე
XVI საუკუნის ბოლოს, ოსმალეთში პოლიტიკურ ავანსცენაზე გამოდის აფხაზი პოლიტიკური მოღვაწე და მნიშვნელოვანი ისტორიული ფიგურა, აბაზა მეჰმედ ფაშა (1576-1634), რომელიც საკუთარი ნიჭის წყალობით მალევე დაწინაურდება ოსმალურ სარბიელზე. მისი წარმომავლობა დღემდე სკეფსისის საბაბს იძლევა. ის ერთ-ერთი საინტერესო ისტორიული პიროვნებაა, რომელიც მნიშვნელოვან ადგილს იკავებს ოსმალეთის იმპერიისდავით VIII-ის ურთიერთობა ილხანთა საყაენოსთან და მისი შედეგები
XIII საუკუნის ბოლოს, დავით VIII-ის (1293-1311) ტახტზე ასვლისას, საქართველოში მონღოლების ბატონობის პერიოდი იყო და ქვეყანა რთულ მდომარეობაში იყო, როგორც სამხედრო, ასევე ეკონომიკური თვალსაზრისით. ფორმალურად, საქართველო ისევ ერთიან სახელმწიფოდ ითვლებოდა, მაგრამ, რეალურად, ქვეყანა გაყოფილი იყო ორ სამეფოდ. დავითმა მემკვიდრეობით მხოლოდ აღმოსავლეთ საქართველო მიიღო, დასავლეთ საქართველოში„ვეფხისტყაოსანი“ და აღმოსავლური ლიტერატურა
შენიშნულია, რომ „ვეფხისტყაოსანში“ ისეთი სპარსიზმები და არაბიზმები გვხვდება, რომლებიც იმდროის ქართულ სალიტერატურო ენასა თუ მხატვრულ ტექსტებში არ შეინიშნება. ეს ფაქტი მკვლევრებს აფიქრებინებს, რომ შოთა რუსთველმა კარგად იცოდა სპარსული და არაბული ენები და ამ ენებზე შექმნილი დიდი ლიტერატურაც. მისთვის უცხო არც „სისხლის ცრემლებია“, არც რეტდასხმული, ველადგაჭრილი